Presidencialas de 2017 : un risc de replegament nacionat e de regèt de la diversitat

Las organisacions representativas del Malhum europèu per l’egalitat de las Lengas (ELEN) en França an interpeladt los candidats a las eleccions presidencialas, a despart de dòna Le Pen, sus los lors objectius comparat al respect dels dreches lingüistics e culturals de las divèrsas compausantas de la Republica francesa dins los diferents territòris de metropòli e d’otramar.

Globalament, deploran una campanha qu’exprimís un replegament sus se, sus un nacionalisme que va al davant de las valors de reconeissença e de respècte de la diversitat culturala que defendon e que deurián resultar dels engatjaments internacionals de França.

Formalament, tres candidats an respondut, Felip POUTOU del NPA, Beneset HAMON (PS, EELV) e Amanieu MACRON (En Marche). A l’analisi de las responsas, dels programas e de las declaracions, las organisacions constaton :

– Felip POUTOU es lo que respond lo mai plan als objectius fixats en remembrant lo dreit dels diferents pòbles del punt de vista internacional a preservar e desvolopar las lors lengas democraticament, que la lenga es un esplech important per bastir la comunautat d’astrada que le pòble a besonh, enclaus per las escòlas associativas laïcas e gratuitas que devon esser sostengudas. Afirma lo dreit dels pòbles e dels trabalhadors de las diferentas regions de França a se dotar d’institucions dins d’encastres que determinan eles-memes, per exemple quant a la reünificacion de la Bretanha.

– Beneset HAMON, coma Amanieu MACRON, s’engatjan a far ratificat per França la Carta europèa de las lengas regionalas o minoritarias. Aqueste que precisa que los mejans d’expression de las identitats regionalas seran acrescudas e que l’aprendissatge de la lenga e de la cultura locala tre l’escòla serà facilitat.

– Considerant que los principals autres candidats an pas respondut, las organisacions signatàrias pòdon pas mai que condemnar prepaus tals coma los de monsen Fillon que considera que la França a portat sa cultura als pòbles colonizats sens parlar dels crimes de la colonizacion, ni de las lengas, ni de las culturas e tanpòc de las istòrias d’aquestes pòbles.

Lo Malhum europèu per l’egalitat de las lengas avertís contra la sortida de l’Euròpa significada per Marina Le Pen e Joan Luc Melenchon e lo risc de revision de la construccion européa fondada sus los objectius de democracia, de dreits de l’òme e d’Estat de dreit e mai de plurilingüisme, de dialòg e de diversitat de las lengas e de culturas, devon esser defendudas. Remembra lo vòte dels dos candidats, dòna Le Pen e monsen Melenchon, al Parlament europèu per s’opausar en 2013, amb l’extrèma drecha francesa e europèa, a la resolucion Alfonsi per la salvagarda de las lengas europèas en perilh e la lor oposicion constanta a la reconeissença oficiala de las lengas regionalas de França.

Cossí que siá, los moviments lingüistics e culturals dels diferents territòris, membres del Malhum europèu per l’egalitat de las lengas, afirman la lor determinacion a se batre per un mond que siá pas partejat entre qualques poders dominants mas fondat sus la reconeissença e la participacion effectiva de tots los pòbles e de totas las culturas segon los principis dels dreits umans fondamentals.

Contact : T Louarn : 06 60 88 97 78

Signataris :
Occitanie : Institut d’Estudis Occitans – Alsace : Culture et Bilinguisme d’Alsace et de Moselle - René Schiller Gesellschaft ; Initiative Citoyenne Alsacienne - Bretagne : Kevre Breizh, Coordination des associations culturelles de Bretagne ; Bertègn Galèzz – Catalogne : écoles
la Bressola – Pays Basque : Euskal Konfederazioa – Corse : Parlemu Corsu – Pays d’Oïl : Défense et Promotion des Langues d’Oïl – Guyane : Mama Bobi ; Réseau de langue Mawinatongo Makandi Makandra.