Lo 25 de junh dau 2011 la comuna de Coarasa faguèt un pas de mai a favor de l’occitan, demandant la certificacion de Coarasa per lo labèl « Òc per l’occitan ! » (nivèu 1). Toti li condicions estent reünidi, Coarasa, comuna dau 06 es la premiera comuna labellizada de l’espaci occitan.

De Joan-Pèire Baquié, president de l’IEO-06 http://ieo06.free.fr/spip.php?article2102

Vos presentam, çai-sota, lo discors de Dòna Mònica GIRAUD-LAZZARI, cònsola de Coarasa que ditz tot lo caminament de la comuna sieua que l’a menada a demandar aquest labèl.

Sénher Pèire BRECHET, president de l’IEO-Federal
Sénher Glaudi JUNIOT, president de l’IEO-PACA
Sénher Joan-Pèire BAQUIE, president de l’IEO-06
Cari amigas, cars amics,

Vequí es fach, Coarasa a de que èstre fiera, l’Institut d’Estudis Occitans, IEO, ven de li remetre esto sera lo premier label « òc per l’occitan » (nivèu 1) balhat a una comuna. Bòn, l’i son tres nivèu, alora es basta un principi !

N’i a totplen le labèls : lo labèl dei vilatges florits (l’avèm), lo labèl dei mai bèi vilatges de França (l’avèm), lo labèl verd, blu e ne’n passi, es sempre ben de lu aver, es una promocion toristica interessanta per lu vilatges embé de retorns economics, es una reconoissença dei esfòrç complits, mas nautres, siam fiers d’èstre la premiera comuna a aver un labèl « òc per l’occitan », perque va en là dei retorns economics, ben en là de l’atractiva torística, ben en là dau rapòrt qualitat-prètz, nen distinga per la promocion de la lenga e de la cultura occitani, un labèl qu’espelisse ancuei perque lu sieu raïç son prefonds e son estats ben aigats, de maniera regulara e aquò despí de temps.

Lu jardiniers ?

Lu anciens, lu vielhs, aquelu que parlavan coarasier sensa lo saupre, perque èra natural, perque èra la sieu diferença emb’ai autres, aquelu dei autri valadas ò de Niça, mas tot lo monde si capissia, aquesta diferença èra, e es una riquessa da partir e non pas una baranha de proteccion.

E pi la grana raissa de la lenga francea es passada emperaquí ! Calia pas plus parlar « patois », calia que França s’impause, la Ratapinhata non èra ben luenh e faía paur au poder central, e pi calia ben que la pichona ò lo pichon pòsque faire d’estudis en vila, que sigue pas marginalizat, si faire garçar d’eu, alora li si parlava basta francés, mas coma toi lu pichins furbos, capissia vito e si remembrava dei mòts dau pastrolh dei parents, dei expressions que repepilhava embé plasir e malícia.

E pi calia afrontar la magistra qu’aplicava li directivas de l’Educacion Nacionala. Quora laissava escapar un mòt « patois », li donavan lo signe, pi lo passava a un autre que finda eu avia laissat escapar un mòt de la sieu lenga mairala, e aquò durava la jornada tota fins au sera. Aqueu qu’avia lo signe en man, e ben devia faire una punicion (de regas d’escritura ò pejor encara !) Eficaç lo metòdo.

Mas lu raíç de lenga d’aquí son talament fons, van cercar l’aiga tant luenh, son coma lu òuliviers de Coarasa, refudan de crepar. De tetarèlas d’òuliviers an grelhat e creissut.

De poetas coma Alan Pelhon, de saberuts coma Guiu Pelhon, de cantaires coma Maurís e Miquèu Bianco, de cònsol coma Mari Paul d’Antoine, Mari Joan-Glaudi, de coarasiers estacats a la sieu tèrra coma Robaut Ives, d’associacions coma La Dralha, toi sensibilizats a la riquessa de la nòstra cultura occitana, n’an laissat de tèxtos, de poemas, d’obratges sus la toponimia e l’arquitectura de Coarasa, de cants e lo gust de l’autenticitat. Nos an dubèrt lu orizonts de l’occitania tota, prepauat d’escambis embé Biarn, Pimont, Provença, Lemosin e encara ben d’autres, de rescòntres embé de cantaires, de cuntaires, de fremas e d’òmes que partisson embé nautres aquesta cultura que nen norrisse., e sus d’aquesti basas l’aubre es vengut grandaràs. Aüra lo devem faire fructificar, l’IEO, l’institut d’estudis occitans, nen sosten en la nòstra determinacion. Mercí Joan-Pèire, per la tieu ajuda, lu tieus consèus, li tieu traduccions, bessai qu’un jorn, aurem pas plus besonh de tu, e auràs ganhat mas es pas encara sus lo còup, auràs encara totplen de ribòtas da faire a Coarasa, sota susvelhança dei nòstres agachaires infiltrats sus plaça Audeta conselhera municipala e Joan-Pèire GIORDAN, agent territorial en carga dau seguit dau projèct de labellizacion.

L’escomessa, lo « chalenge » perque pas un mòt anglés, èra dificultós da realizar mas aviavam un chícol d’avança :

Messa en plaça des placas de carrieras en occitan facha per una reira-cònsola, Dòna FONTANA en li annadas 90
Messa en plaça dei panèus bilingas (francés-occitan) ai entradas e sortida de la comuna fach en lo 2011
Existença d’una version occitana dau site internet, sus la telaranha realizat en lo 2010
Existença d’un cors per adults entamenat en lo 2008 embé Cristòu Daurore dau Centre cultural País Nissart e Aupenc, que a vist de coarasiers bretons, de bendejunencs russos, de mametas Marcèla e Fineta, de monde venguts dau defòra coma Rogier, provar de charrar coarasier sota dau regard estonat e perplexe de Renat ò Anna, referenças incontestabli dei expressions coarasieri que si demandavan en que lenga si podia ben parlar. De bèli forras de rire ! Perque finda aquò es la cultura occitana !!
Distribucion per l’ofici dau torismo de documents en occitan en lo 2009 gauch a Audeta que si despatolha pas mau per lo parlar.

Après los discors, Pèire BRECHET que balhè a la cònsola de Coarasa la placa de husta que simbolisa lo labèl. E dòna Mònica GIRAUD-LAZZARI que tornè tà acabar lo son discors[...]
... Seguit sus site de l’IEO-06: http://ieo06.free.fr/spip.php?article2102